Inne

Najciekawsze aktualności dostępne zawsze na naszym profilu Facebook.

• Nieujawnione źródła
  

Wyrokiem z dnia 18 lipca 2013 r., sygn. akt SK 18/09 Trybunał Konstytucyjny zakwestionował art. 20 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, definiujący sposób ustalenia przychodów nieujawnionych źródeł. Stwierdzając naruszenie art. 2 w związku z art. 64 ust. 1 Konstytucji, Trybunał Konstytucyjny wskazał, że są one obarczone poważnymi wadami legislacyjnymi dotyczącymi ich konstrukcji i treści. Wprowadzając szczególnie restrykcyjną instytucję podatku od dochodów nieujawnionych, ustawodawca unormował ją w trzech lakonicznych przepisach, które w większości okazały się nieprecyzyjne i niejednoznaczne. Można przy tym zaryzykować stwierdzenie, że w rzeczywistości tworzą one jedynie szkielet omawianej instytucji, gdyż ona sama została w istotnym stopniu ukształtowana dopiero w praktyce. Wyrok Trybunału dotyczy przepisów w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. Jednakże  kwestionowany artykuł po tej dacie ma podobną konstrukcję, stąd też winien odnosić się także do przepisów obowiązujących w latach następnych, a stanowiących podstawę wydawania przez organy podatkowe wadliwych decyzji administracyjnych. Przez wzgląd na powyższe należy rozważyć dopuszczalność nakładania organy podatkowe podatku od przychodów z nieujawnionych źródeł w odniesieniu do przepisów w brzmieniu obowiązującym po dniu 31 grudnia 2006 r. Konstrukcja przepisu umożliwiającego organom podatkowym w dalszym ciągu kwalifikowanie określonych dochodów jako pochodzących ze źródeł nieujawnionych, wymaga szerszego spojrzenia na stany faktyczne zaistniałe po tej dacie.

• Emerytury
  

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 13.11.2012 r. (sygn. akt K 2/2012) uznał przepis art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw  w zw. z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011 r., bez konieczności rozwiązania stosunku pracy, jest niezgodny z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa wynikającą z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Niniejszy wyrok stanowił podstawę do zwrócenia się do organu rentowego z wnioskiem o wznowienie postepowania. W praktyce na skutek wznowienia postepowania administracyjnego  Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazywał, iż konieczność wypłaty zawieszonego świadczenia emerytalnego, znajduje zastosowanie wyłącznie od daty ogłoszenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012  w Dzienniku Ustaw, tj. od dnia 22.11.2012 r. Wadliwe rozumienie przez organy rentowe niekonstytucyjnych przepisów i wydawanie niekorzystnych decyzji, powodowało konieczność ich zaskarżenia. W ocenie sądów powszechnych Skoro rozstrzygnięcie zawarte w decyzji oparte zostało na przepisie art. 103a ustawy emerytalnej., który uznany został za niekonstytucyjny, to nie mógł on stanowić podstawy wstrzymania wypłaty emerytury wnioskodawcy od dnia 1 października 2011 r. (tak Sąd Apelacyjny w Lublinie w wyroku z dnia 29 maja 2013 r., III AUa 378/13. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, inne rozumienie skutków orzeczenia Trybunału w przedmiocie niekonstytucyjności przepisów, naruszałoby zasadę państwa prawnego wynikającą art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

• VAT
  

Prawo do odliczenia podatku naliczonego, czy też - jak określa to przepis ustawy  o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. Nr 54, poz. 535) ? zwana dalej ?u.p.t.u.? prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jest podstawowym i fundamentalnym prawem podatnika, wynikającym z samej konstrukcji podatku od towarów i usług jako podatku od wartości dodanej. Istota niniejszej konstrukcji sprowadza się w praktyce do tego, iż podatek płacony przez podatnika VAT przy nabyciu towarów i usług wykorzystywanych w działalności opodatkowanej nie będzie stanowił dla niego faktycznego kosztu. Uprawnienie podatnika do odliczenia podatku naliczonego nie stanowi żadnego przywileju dla podatnika, lecz jest jego fundamentalnym i podstawowym uprawnieniem, wynikającym z samej konstrukcji podatku od towarów i usług jako podatku od wartości dodanej. Zgodnie z przepisem art. 86 ust 1 ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Organy podatkowe często kwestionują zasadność dokonania przez podatnika odliczenia podatku naliczonego, wskazując na wadliwe udokumentowanie oraz fikcyjność dokonywanych transakcji. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w kwestii wykazania podatnikowi braku z jego strony należytej staranności kupieckiej, której zachowanie pozwoliłoby mu na ustrzeżenie się przed oszukańczą działalnością firmującego i podmiotu firmowanego, niewystarczające jest powoływanie się na powszechną wiedzę, że w branży obrotu złomem tego typu sytuacje często mają miejsce. Należy jednoznacznie wskazać jakich to konkretnych czynności zaniedbał podatnik, których dokonanie i uwzględnienie pozwalałoby mu na stwierdzenie, że zakwestionowane faktury pochodzą od podmiotu jedynie firmującego obrót, a faktycznym dostawcą otrzymywanych towarów jest inny podmiot (firmowany) (tak NSA  z dnia 12 marca 2013 r. I FSK 260/12). W konsekwencji powyższego, przy braku stosownych ustaleń w powyżej wskazanym zakresie należytej staranności strony skarżącej, za zasadny należy również uznać zarzut naruszenia prawa materialnego, tj. art. 86 ust. 1 u.p.t.u., przez niewłaściwe zastosowanie, polegające na uznaniu, że strona nie może realizować prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług w odniesieniu do spornych faktur, gdy brak jest podstaw pozwalających na pozbawienie strony możliwości realizacji tego prawa.

• Zorganizowana Część Przedsiębiorstwa
  

W myśl przepisu art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r., Nr 54, poz. 535 z późn. zm., dalej także jako u.p.t.u.), przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Wskazane stwierdzenie oznacza, iż każdorazowo transakcja, której przedmiotem jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Istotnym czynnikiem dla ustalenia charakteru podatkowego dokonywanej transakcji zbycia, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, jest zdefiniowanie pojęcia przedsiębiorstwa oraz zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa stanowi organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania (art. 2 pkt 27e u.p.t.u.).  
Brak definicji legalnej zorganizowanej części przedsiębiorstwa wiąże się z dokonywaniem przez organy podatkowe różnorodnej wykładni pojęcia. Powyższe stwarza dla podatników dokonujących transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa ryzyko nieuznania danej czynności za zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W orzecznictwie dominuje pogląd, iż zorganizowana część przedsiębiorstwa dla swojego samodzielnego bytu nie musi zawierać wszystkich elementów określających przedsiębiorstwo. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie z dnia 28 kwietnia 2011 r., sygn. akt III SA/Wa 1767/10 wskazał, iż w razie braku któregoś z tych elementów określone składniki majątkowe funkcjonalnie ze sobą powiązane mogą stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Aby dany zespół składników materialnych i niematerialnych był zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, wystarczy samodzielne wykonywanie jego zadań gospodarczych (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 września 2011, sygn. akt I FSK 1383/10). Sformułowanie zawarte w art. 6 pkt 1 u.p.t.u., zgodnie z którym przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub - do 30 listopada 2008 r. - zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans, a od 1 grudnia 2008 r. - zorganizowanej części przedsiębiorstwa, należy w aspekcie art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, rozumieć w sposób funkcjonalny, a nie tylko werbalny, tzn. analizując, czy dany zespół aktywów (przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa), który jest przedmiotem zbycia, pozwalał na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej, której służy. (tak Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 kwietnia 2012r., I FSK 1001/11).