Wybory: Jak marynarze przybywający za granicą mogą zagłosować?

Data dodania: 24/06/2020

Wstęp

 

W związku ze zbliżającymi się wyborami Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 28 czerwca 2020 roku oraz licznymi pytania kierowanymi przez marynarzy do Kancelarii, warto zwrócić uwagę na warunki udziału obywateli polskich w głosowaniu za granicą i na polskich statkach morskich. Procedura ta opisana została przez Państwową Komisję Wyborczą (Informacja o warunkach udziału obywateli polskich w głosowaniu w obwodach głosowania utworzonych za granicą i na polskich statkach morskich w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych na dzień 28 czerwca 2020 r.), która dokładnie określa kto posiada prawo do udziału w głosowaniu za granicą, do kiedy można złożyć stosowne zaświadczenia i wnioski, a także, gdzie należy oddać swój głos. Tak jak zostało wspomniane powyżej, chodzi nie tylko o obywateli polskich mieszkających za granicą, ale również polskich marynarzy, którzy nie mają możliwości oddania głosu na lądzie. W związku z tym, zgodnie z wyżej wymienioną informacją w obwodzie głosowania utworzonym za granicą każdy wyborca może głosować w lokalu wyborczym lub korespondencyjnie, a spisy wyborców sporządzają za granicą konsulowie, a na statkach – kapitanowie statków. 

 

Głosowanie za granicą

 

Istnieją dwie możliwości głosowania za granicą. Pierwszą z nich jest głosowanie w obwodzie głosowania na podstawie zgłoszenia w sprawie wpisania do spisu wyborców. W takiej sytuacji musi być spełniony jeden z warunków (wyborca stale zamieszkujący za granicą lub wyborca stale zamieszkały w Polsce, a przebywający czasowo za granicą). W celu wzięcia udziału w głosowaniu wyborca powinien zgłosić właściwemu konsulowi zamiar głosowania w obwodzie głosowania utworzonym za granicą. Należy jednak pamiętać, że dokonuje się tego najpóźniej do dnia 25 czerwca 2020 roku. 

 

Drugą możliwością jest głosowanie na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania. Wyborca stale zamieszkały w kraju zamierzający głosować za granicą może otrzymać zaświadczenie o prawie do głosowania. Z zaświadczeniem takim może głosować w dowolnym obwodzie głosowania w kraju, za granicą lub na polskim statku morskim. Należy jednak pamiętać, że wniosek o wydanie takiego zaświadczenia składa się w urzędzie gminy, w której wyborca jest ujęty w spisie wyborców najpóźniej do dnia 26 czerwca 2020 roku. Dodatkowo, wyborca, który na swój wniosek został wpisany przez konsula do spisu wyborców, może otrzymać od konsula zaświadczenie o prawie do głosowania. Z zaświadczeniem takim można głosować w dowolnym obwodzie głosowania w kraju, za granicą lub na polskim statku morskim. W tym przypadku, wniosek o wydanie takiego zaświadczenia składa się konsulowi, który sporządza spis wyborców, w którym wyborca jest ujęty. Wniosek taki należy złożyć najpóźniej do dnia 26 czerwca 2020 roku. 

 

Głosowanie w obwodach głosowania utworzonych na polskich statkach morskich

 

Jest to bardzo ważna regulacja dotycząca polskich marynarzy, którzy nie mają możliwości oddania głosu na lądzie. Jednakże, warto podkreślić, że tyczy się to osób pływających na statku pod polską banderą, na co wskazuje wprost przepis zawarty w Kodeksie wyborczym (art. 15 Kodeksu wyborczego).

 

Należy również zwrócić uwagę, iż wyborcy umieszczeni w spisach wyborców w obwodach głosowania utworzonych na polskich statkach morskich nie mogą głosować korespondencyjnie. Wyborca przebywający w dniu wyborów na polskim statku morskim, w celu wzięcia udziału w głosowaniu powinien złożyć do kapitana statku, najpóźniej do dnia 25 czerwca 2020 roku, wniosek o wpisanie do spisu wyborców w obwodzie utworzonym na statku, chyba, że posiada zaświadczenie o prawie do głosowania. 

 

Wykaz obwodów głosowania na polskich statkach morskich wydany jest w formie rozporządzenia i jest dostępny we wszystkich delegaturach Krajowego Biura Wyborczego oraz na stronie internetowej Państwowej Komisji Wyborczej pkw.gov.pl oraz wybory.gov.pl.

 

Głosowanie korespondencyjne 

 

Jak zostało wspomniane powyżej, ta procedura nie obejmuje marynarzy, którzy chcieliby oddać swój głos na polskim statku morskim. Ten sposób głosowania dotyczy tych wyborców, którzy mieszkają na stałe za granicą oraz wyborców, którzy mieszkają w Polsce, ale czasowo przebywają poza granicami kraju. Jednakże, termin do zgłoszenia właściwemu konsulowi zamiaru głosowania korespondencyjnego za granicą upłynął z dniem 15 czerwca 2020 roku. 

 

Czy polscy marynarze pływający na statkach pod obcą banderą mają możliwość oddania głosu?

 

Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna, ponieważ nie istnieje dokładna regulacja przewidująca procedurę głosowania na statkach pod obcą banderą. Od wielu lat polscy marynarze zmagają się z tym problemem z uwagi na to, że w większości pływają oni na statkach pod banderą obcą a nie polską, a Kodeks wyborczy ściśle określa, że polscy marynarze maja prawo głosu, ale na pokładzie polskiego statku morskiego podnoszącego polską banderę i dowodzonego przez polskiego kapitana. Bez wątpienia, oznacza to fakt, że znaczna część marynarzy będzie pozbawiona prawa głosu. 

 

Podsumowanie 

 

Reasumując, z racji zbliżających się wyborów prezydenckich należy pamiętać, aby oddać swój głos i spełnić obywatelski obowiązek niezależnie od tego czy mieszkamy w Polsce czy za granicą. Istnieje taka możliwość, aby oddać swój głos w innym państwie lub na polskim statku morskim. 

 

Jednakże, wiąże się to z nieco inną procedurą, z którą należy się dokładnie zapoznać. Patrząc na powyższe informacje należy przestrzegać określonych zasadach, aby głos był uznany za ważny. Zgodnie z wyżej wspomnianą informacją wydaną przez Państwową Komisję Wyborczą wyszczególnione zostały konkretne etapy postępowania w celu oddania głosu za granicą i na polskim statku morskim. 

 

Niestety, na przełomie ostatnich lat odnotowano, iż marynarze stanowią największą grupę wyborców pozbawionych prawa głosu. Z racji tego, że polscy marynarze zazwyczaj zatrudnieni są na statkach pływających pod obcą banderą nie mają możliwości, aby uczestniczyć w wyborach. Zgodnie z Kodeksem wyborczym mogą oni głosować jedynie na polskich statkach morskich pod polską banderą.