Projekt "ograniczenie" ulgi abolicyjnej w obliczu jej podważania za lata 2014-2018 przez US

Data dodania: 02/10/2020

Wstęp

 

Wrzesień 2020 roku to bardzo dynamiczny okres dla środowiska marynarskiego z uwagi na planowane ograniczenie ulgi abolicyjnej od dnia 1 stycznia 2021 roku. Projekt jest obecnie w fazie prac sejmowych i rodzi wiele emocji.

 

Na dzień dzisiejszy zaproponowane przez Ministerstwo Finansów zapisy dotyczące marynarzy budzą poważne wątpliwości interpretacyjne. Sprawa odbiła się szerokim echem w środowisku i jest przedmiotem wielu zaciekłych dyskusji, które niestety w wielu aspektach są oderwane od realiów obrotu prawnego w Polsce.

 

Tymczasem w Urzędach Skarbowych najwyraźniej rozpoczęto zorganizowaną akcję zmierzającą do próby podważenia prawa do ulgi abolicyjnej, z której skorzystali marynarze w latach 2014-2018.

 

 

Urzędy Skarbowe, które wezwały marynarzy we wrześniu 2020 roku

 

Na dzień dzisiejszy najbardziej aktywne Urzędy Skarbowe w zakresie ww. wezwań to: US w Wejherowie, US w Kwidzynie, US w Człuchowie, US w Chojnicach, I US Gdańsk i  US w Kartuzach.

 

Przykładowo, wszystko wskazuje na to, że US Wejherowie wszczyna postępowania sprawdzające względem wszystkich marynarzy, którzy rozliczyli się w tym Urzędzie ww. okresie z ulgą abolicyjną od poniedziałku 28.09. do czwartku 01.10.2020 roku. Zespół Kancelarii otrzymał informację od ponad 30 marynarzy, którzy zostali wezwani przez ten Urząd.

 

Sytuacja eskaluje i działania US ewidentnie zmierzają do bezzasadnego podważenia prawa do ulgi abolicyjnej w odniesieniu do jak najszerszego grona marynarzy, tak więc niebawem większość czynności sprawdzających przeobrazi się w postępowania podatkowe. Takie wnioski płynął z setek spraw prowadzonych przez Kancelarię od 2018 roku.

 

 

„Nie siejcie paniki”

 

W ramach pewnej repliki na dość zadziwiające komentarze, że „siejemy panikę” zarówno w zakresie wezwań kierowanych przez Urzędy Skarbowe względem marynarzy jak i planowanych zmian w uldze abolicyjnej pozwolę sobie zauważyć co następuje:

 

1) Skala zjawiska, jeżeli chodzi o wezwania marynarzy przez aparat skarbowy od 2 lat eskaluje zarówno co do liczby tych wezwań jak i co do coraz bardziej profiskalnego podejścia Urzędów Skarbowych. W efekcie powyższego Kancelaria została zmuszona zasygnalizować te problemy Parlamentowi Europejskiemu (wysłaliśmy petycję) i Komisji Europejskiej (złożyliśmy 2 skargi). Obecnie przygotowujemy również pierwszą skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

 

2) Z uwagi na powagę sytuacji, Kancelaria zamówiła dwie rozbudowane opinie profesorskie, które popierają argumentację Kancelarii w zakresie definicji transportu międzynarodowego oraz możliwych do zastosowania w odniesieniu do trudnej sytuacji podatkowej marynarzy w Polsce regulacji prawa europejskiego i praw człowieka. Argumentację zawartą w ww. opiniach wykorzystujemy w toku toczących się postępowań.

 

3) Organy podatkowe za wszelką cenę próbują bezzasadnie podważyć dokumenty urzędowe przedkładane przez marynarzy w toku postępowań. Często również Urzędy Skarbowe same sobie przeczą w zakresie wcześniej ustalonego stanu faktycznego w postępowaniach o ograniczenie poboru zaliczek.

 

4) Wbrew kierunkowej zasadzie wynikającej z ordynacji podatkowej w postępowaniach dotyczących marynarzy organy podatkowe NIE interpretują wątpliwości interpretacyjnych na korzyść podatnika, a na korzyść Skarbu Państwa np. kwestii transportu międzynarodowego.

 

5) Należy również pamiętać, że organy podatkowe czerpią obecnie wiedzę o marynarzach z bardzo różnych źródeł np. automatyczna wymiana informacji podatkowej, wezwania do podmiotów trzecich etc.

 

Z całym szacunkiem do stanowisk odmiennych nie zmienią one faktu, że Ministerstwo Finansów przy okazji prac nad bardzo iluzorycznym zwolnieniem z PIT dla marynarzy dostrzegło grupę marynarzy jako „atrakcyjnych” do „weryfikacji” podatników. Obecnie organy podatkowe wprowadzają ten plan w życie. Takie są fakty.

 

 

W kwestii planowanych zmian w zakresie ulgi abolicyjnej. Myślę, że kluczową kwestią jest weryfikacja źródeł najprzeróżniejszych stanowisk, z których wynika, że rzekomo obecna formuła tj. „Ograniczenie ulgi abolicyjnej nie dotyczy dochodów osiąganych z tytułu pracy lub usług wykonywanych poza terytorium lądowym państw” przyjęta w projekcie jest korzystna dla marynarzy:

 

1) Wbrew zapewnieniom Ministerstwa Finansów ulga abolicyjna NIE POWRACA do pierwotnego kształtu dla marynarzy. Natomiast dodaje się bardzo niefortunne określenie, które pogłębi tylko i tak już trudną sytuację podatkową marynarzy korzystających z ulgi abolicyjnej. Komplikacje te wynikają z nieprawnych definicji stosowanych przez aparat skarbowy np. bezprawne zawężenie rozumienia transportu międzynarodowego lub próba irracjonalnego definiowania podmiotu, który powinien być uznany za „eksploatujący” statek.

 

2) W dyskusjach pojawiają się różne definicje, które rzekomo załatwiają sprawę. Niestety tak nie jest, gdyż brak zdefiniowania kluczowych określeń w ustawie podatkowej prowadzi do bardzo niepokojących „luzów” interpretacyjnych, które mogą odebrać ulgę abolicyjną w nowym kształcie wielu marynarzom. Tytułem przykładu przytoczę definicję pojęcia terytorium lądowe wyrażoną, w wyroku, który co prawda dotyczy VAT, ale dość jasno wynika z niego jak niekorzystnie dla marynarzy pewne pojęcia mogą być rozumiane przez Naczelny Sąd Administracyjny: „W doktrynie odnośnie transakcji wykonywanych na wodach terytorialnych wprawdzie na tle uregulowań dotyczących podatku VAT również przyjmuje się, że wody terytorialne Państw Członkowskich jako terytoria, do których odnosi się Traktat wchodzą w skład terytorium kraju, a wobec tego transakcje tam wykonywane podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, na takich samych zasadach jak transakcje dokonywane na obszarze lądowym danego państwa (vide VI Dyrektywa VAT pod redakcją K. Sachsa, Podatkowe Komentarze Becka, Warszawa 2004, s. 55).   I FSK 524/08”.  Jeszcze raz z całą mocą podkreślam, że wbrew kierunkowej zasadzie wynikającej z ordynacji podatkowej w postępowania dot. marynarzy organy podatkowe NIE będą interpretować ww. wątpliwości interpretacyjnych na korzyść podatnika, a na korzyść Skarbu Państwa.

 

3) W mojej ocenie takie załatwienie sprawy przez Ministerstwo Finansów nie jest przypadkowe. Zamiast uprościć przepisy podatkowe, jeszcze bardziej się je komplikuje co z pewnością nie jest działaniem na korzyść marynarzy.

 

4) Ponadto, w sytuacji, gdy otrzymujecie Państwo jakąkolwiek „poradę” zweryfikujcie jej źródło i jej rzetelność. Czy w razie wezwania Państwa przez organ podatkowy ten „doradca” będzie Państwa w stanie skutecznie reprezentować popierając swoje stanowisko jakąkolwiek podstawą prawną? W wielu przypadkach odpowiedź na tak postawione pytanie będzie negatywna. W takiej sytuacji podchodziłbym z bardzo dużym dystansem do ww. „porady”.

 

5) Sprawa ulgi abolicyjnej to nie tylko marynarze, gdyż należy pamiętać, że wielu marynarzy może być kwalifikowanych jak pracownicy lądowi, a wtedy nie skorzystacie Państwo z „ograniczonej” od 01.01.2021 roku ulgi abolicyjnej.

 

 

Rekomendacje

 

W mojej ocenie marynarze dalej powinni walczyć o przywrócenie ulgi abolicyjnej w dotychczasowym kształcie lub o precyzyjne zdefiniowanie w ustawie określenia „z tytułu pracy lub usług wykonywanych poza terytorium lądowym państw”.

 

W przypadku wezwania ze strony Urzędu Skarbowego należy natychmiast skontaktować się z pełnomocnikiem profesjonalnym, gdyż obecnie wszczynane postępowania ewidentnie zmierzają do podważenia prawa do ulgi abolicyjnej. Bardzo ważny w tych sprawach jest pierwszy merytoryczny kontakt z Urzędem Skarbowym.

 

Zespół Kancelarii reprezentuje marynarzy w zakresie czynności sprawdzających lub postepowań podatkowych w całej w Polsce