Ulga abolicyjna na nowych zasadach dla marynarzy w 2021 roku
Data dodania: 01/02/2021
Wstęp
Ulga abolicyjna od lat rodzi znaczne emocje w środowisku marynarskim. Sytuacja ta jest powodowana bardzo rozbieżnymi i wątpliwymi praktykami Urzędów Skarbowych, które w wielu przypadkach są całkowicie oderwane od przepisów prawa podatkowego w Polsce.
Zespół Kancelarii na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat reprezentacji marynarzy w sprawach podatkowych wypracował rozbudowaną argumentację popartą m.in. opiniami profesorskim i licznymi precedensowymi wyrokami sądów administracyjnych w sprawach, w których reprezentowaliśmy Klientów, co ma na celu jak najlepsze zabezpieczenie interesów podatkowych marynarzy w obliczu ww. chaosu interpretacyjnego.
Niestety w roku 2021 pojawiły się pewne zmiany dotyczące ulgi abolicyjnej, które dla marynarzy mogą znacząco skomplikować korzystanie z tej preferencji podatkowej i zachwiać i tak dość labilną dla wielu marynarzy sytuacją podatkową.
Co nowego w 2021 w uldze abolicyjnej?
Od dnia 01.01.2021 roku art. 27 g ust. 5 ustawy o PIT nabrał nowego brzmienia tj.: „Przepisu ust. 2 zdanie drugie nie stosuje się do dochodów osiąganych w roku podatkowym poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ze źródeł, o których mowa w art. 12 ust. 1 oraz art. 13 pkt 8 lit. a i pkt 9, jeżeli dochody te są osiągane z tytułu pracy lub usług wykonywanych poza terytorium lądowym państw.”
Na samym początku niniejszych rozważań należy uwypuklić fakt, iż od dnia 01.01.2021 roku podatnikom zachowującym polską rezydencję podatkową, którzy wykonują pracę na terytorium lądowym zagranicą oraz nie opłacają podatku zagranicą (i nie mają prawa do jego potrącenia) a także w przypadku tych podatników, którym podatek zagranicą jest potrącany ulga abolicyjna w istocie została „zabrana” przez polskiego ustawodawcę. Wynika to z faktu, iż w takiej sytuacji podatnikowi będzie przysługiwało prawo do odliczenia ulgi abolicyjnej, o której mowa w art. 27g ustawy PIT do wysokości nieprzekraczającej kwoty zmniejszającej podatek, o której mowa w art. 27 ust. 1a pkt 1 ustawy PIT, tj. 1360 zł, co w istocie prowadzi do faktycznej likwidacji ulgi abolicyjnej dla pracowników lądowych.
Z kolei marynarze zachowujący polską rezydencję podatkową, którzy chcą skorzystać z ulgi abolicyjnej w roku 2021 będą zmuszeni wykazać, poza pozostałymi przesłankami, przed organami podatkowymi, iż wykonują pracę „poza terytorium lądowym państw”.
Niestety przesłanka ta nie została w żaden sposób zdefiniowana przez ustawodawcę. Wbrew wielu chybionym stanowiskom prezentowanym w mediach, żadna polska ustawa podatkowa nie definiuje ww. określenia, co z kolei kreuje realne ryzyko pojawienia się bardzo poważnych rozbieżności interpretacyjnych w stosowaniu tego przepisu przez organy podatkowe i jego nadinterpretacji w sprawach dot. marynarzy m.in. wnioskujących o ograniczenie poboru zaliczek w roku 2021.
Jakie obowiązki ciążą na marynarzach chcących skorzystać z ulgi abolicyjnej w roku 2021?
Na tak postawione pytanie można by odpowiedzieć krótkim stwierdzeniem, iż „są one takie jak były w roku 2020”. Pozornie może tak się wydawać, ale biorąc pod uwagę coraz bardziej agresywne działania aparatu skarbowego w Polsce, które ewidentnie ukierunkowane są na podważanie ulgi abolicyjnej, z której skorzystali marynarze w latach wcześniejszych, można z dużą dozą prawdopodobieństwa przyjąć, że podatnik wnioskujący o ograniczenie poboru zaliczek w 2021 roku będzie musiał dysponować dużo szerszym katalogiem dokumentów niż miało to miejsce w latach wcześniejszych oraz znacznie bardziej rozbudowaną argumentacją na poparcie swojego wniosku.
Z uwagi na powyższe przestrzegamy przed korzystaniem z bliżej niedookreślonych wzorów wniosków o ograniczenie poboru zaliczek, które „działały” w latach poprzednich.
W ramach pewnego przypomnienia, marynarze chcący skorzystać z ograniczenie poboru zaliczek w 2021 roku wynikającego z prawa do ulgi abolicyjnej powinni złożyć stosowny wniosek do właściwego Urzędu Skarbowego. Właściwość Urzędu Skarbowego określa się w oparciu o miejsce zamieszkania marynarza.
Marynarze powinni również pamiętać, iż na wniesienie ww. wniosku został ustawowo zakreślony termin tj. do 20-stego kolejnego miesiąca po uzyskaniu pierwszego w roku podatkowym dochodu z zagranicy lub gdy marynarz przebywa zagranicą do 20-stego kolejnego miesiąc po jego powrocie do Polski.
Z uwagi na powyższe najwcześniejszym terminem dla marynarza do złożenia wniosku o ograniczenie poboru zaliczek będzie dzień 20 luty 2021 roku.
Z kolei rozliczenie roku podatkowego 2021 roku nastąpić powinno do dnia 02 maja 2022 roku na stosownym formularzu PIT.
Profesjonalna reprezentacja w obliczu wątpliwych praktyk Urzędów Skarbowych
Niestety w roku 2021 marynarze muszą liczyć się z tym, że organy podatkowe w toku zainicjowanych postępowań będą dalej, w wielu przypadkach, za wszelką cenę wadliwie i bez podstawy prawnej forsowały, że statek, na którym marynarz wykonuje pracę najemną nie jest eksploatowany w transporcie międzynarodowym. Niewykluczone, że w rozumieniu organów podatkowych również „lądowe terytorium państw” będzie interpretowane niekorzystnie dla podatników tj. rozszerzająco.
Te wątpliwe działania aparatu skarbowego są niezgodne z licznymi przepisami krajowymi i unijnymi, legalnymi definicjami wynikającymi z przepisów podatkowych i innych regulacji, dokumentami urzędowymi np. certyfikatami statku oraz specjalistyczną wiedzą w ww. zakresach. Marynarz chcący w takiej sytuacji zabezpieczyć swoją sytuację podatkową jest zmuszony przedstawić bardzo rozbudowaną argumentację prawną i faktyczną, co niestety nie zawsze jest gwarantem pozytywnego i szybkiego załatwienia jego sprawy.
W sytuacji tak uporczywego i wadliwego stosowania prawa przez urzędników skarbowych obrona swoich praw przez marynarza może potrwać nawet kilka lat, dlatego też należy rozważyć skorzystanie z pomocy profesjonalnego pełnomocnika w toczących się postępowaniach przed organami podatkowymi lub sądami administracyjnymi. Najlepiej na jak najwcześniejszym etapie kontaktów marynarza z polskim aparatem skarbowym.
Trzeba również nadmienić, iż marynarz powinien dokładnie zweryfikować kto ma być jego pełnomocnikiem tzn. czy potencjalny pełnomocnik posiada stosowne uprawnienia i doświadczenie w zakresie podatków marynarskich.
Podatnik, dla swojego bezpieczeństwa, powinien korzystać z pomocy radców prawnych lub doradców podatkowych, co z założenia powinno mu zagwarantować odpowiedni poziom obsługi i większe bezpieczeństwo (np. niedawno jedna z „kancelarii” bezzasadnie odmówiła wydania marynarzom ich dokumentów złożonych w ich sprawach podatkowych. Z uwagi na fakt, iż marynarze Ci nie byli reprezentowani przez doradcę podatkowego lub radcę prawnego nie mogli zgłosić tego faktu do samorządu zawodowego, a odzyskanie dokumentów zajęłoby w trybie sądowym kilka lat. Warto przypomnieć, iż marynarze Ci mieli 14 dni od doręczenia na wniesienie odwołania od negatywnych decyzji).
Kolejną bardzo ważną kwestią dla marynarza jest weryfikacja doświadczenia potencjalnego pełnomocnika, gdyż na kanwie moich licznych doświadczeń z minionego roku, pojawia się coraz szersze grono marynarzy z poważnymi problemami podatkowymi wynikającymi z dość niefortunnej reprezentacji, a w niektórych sprawach bardzo trudno jest, na etapie odwołania, zmodyfikować wadliwą argumentację, a tym bardziej cofnąć wniesione dowody w sprawie, które w wielu sprawach były niekorzystne dla marynarza (np. taka sytuacja miała miejsce w I US w Gdyni, gdzie działania wcześniejszego pełnomocnika doprowadziły do bezzasadnego uznania przez organ, że efektywny zarząd przedsiębiorstwa eksploatującego statek znajdował się rzekomo na niekorzystnych podatkowo Bermudach a nie w Norwegii, co mogło finalnie skutkować opodatkowaniem dochodów marynarza w Polsce).
Warto również zaznaczyć, iż nie każda „kancelaria” jest w istocie kancelarią, w której pracują osoby z odpowiednimi uprawnieniami (radcowie prawni, adwokaci etc.). Obecnie firmę, która w nazwie będzie zawiera słowo „kancelaria” może założyć praktycznie każdy.
Częstokroć wprowadza to marynarzy w błąd, którzy funkcjonują w błędnym przekonaniu, że kancelarię mogą założyć tylko radcowie prawni lub adwokaci, tak niestety w polskim prawie nie jest.
Podsumowanie
Niestety biorąc pod uwagę wzmożoną aktywność aparatu skarbowego w Polsce w ostatnich latach i w 2021 roku, marynarze muszę przygotować się na wiele bezprecedensowych wyzwań w kontaktach z polskimi organami podatkowymi. Sytuacja marynarzy, którzy odpowiednio przygotują się do tych „kontaktów” będzie bezpieczniejsza niż tych, którzy będą próbowali sprawy załatwiać samodzielnie.
Niemniej jednak należy również pamiętać, iż biorąc pod uwagę zakres ostatnich zmian w prawie podatkowym, które dotyczą ulgi abolicyjnej dla marynarzy oraz niekorzystne dla marynarzy linie interpretacyjne prezentowane przez Urzędy Skarbowe można odnieść wrażenie, że wszystko w Polsce zmierza do ograniczenia kręgu osób mogących skorzystać z preferencji podatkowej jaką jest ulga abolicyjna.
Z uwagi na powyższe, wszystkich marynarzy chcący skorzystać z ulgi abolicyjnej w roku 2021 zachęcamy do kontaktu z Kancelarią w celu weryfikacji ich sytuacji podatkowej i posiadanych przez nich dokumentów.
Mateusz Romowicz
Radca Prawny - Autor licznych publikacji, mający wieloletnie doświadczenie w obsłudze prawnej osób fizycznych i podmiotów gospodarczych, który specjalizuje się m.in. w kompleksowej obsłudze prawnej marynarzy.
www.mateusz-romowicz.pl